W nieznośnym upale i na przejmującym mrozie, w pełnym słońcu i w kilometrach podziemnych korytarzy – wszędzie tam ludzie i maszyny mają jeden cel – odnaleźć najdroższe i najpiękniejsze kamienie na świecie.
Za kilka dekad trudy wydobywców przejdą do historii, bo złoża diamentowe się skończą. Nikt już nie wierzy w odkrycie nowej mega-kopalni, ale te które wciąż pracują cały czas mają szansę zaskoczyć świat. Karowe, Argyle, Mir to aktualnie największe kopalnie diamentów na świecie. Poświęćmy chwilę tym fascynującym miejscom, zanim staną się diamentowymi muzeami.
Gwiazda wielkiego formatu
Należąca do firmy wydobywczej Lucara Diamonds kopalnia Karowe jest jednym z czołowych światowych producentów dużych diamentów (powyżej 10,8 ct) najwyższej jakości. „Szlachetny kamień”, bo tak jej nazwę tłumaczy się z lokalnego języka, rozpoczęła działalność w 2012 roku i jest jednym z najważniejszych ośrodków wydobywczych w kraju, którego gospodarka w dużej mierze opiera się właśnie na produkcji diamentów.
Na jej sukces złożyło się wiele czynników, między innymi bezwarunkowe utrzymywanie najwyższych standardów pracy. Jak podkreśla koncern Lucara, kopalnia działa w sposób przejrzysty, zgodnie z najostrzejszymi międzynarodowymi wymaganiami w zakresie zrównoważonego rozwoju, zdrowia i bezpieczeństwa załogi, ochrony środowiska oraz uczciwych i dobrych relacji z lokalną społecznością.

Kopalnie diamentów – Karowe w Botswanie.
W swojej historii Karowe miało wiele triumfalnych momentów, jednak to 16 listopada 2015 roku przeszedł do historii. Właśnie tego dnia wydobyto tu drugi co do wielkości diament na świecie. (po Cullinanie, o którym więcej przeczytasz tutaj) Lesedi La Rona, bo właśnie o nim mowa, jest największym kamieniem, który kiedykolwiek odkryto w Botswanie. Oficjalne dane opublikowane po wydobyciu mówiły o 1111 ct i wymiarach 65mm x 56mm x 40mm. Biały diament, wielkością przypominający piłkę tenisową, został sklasyfikowany jako kamień typu lla i jest obecnie największym diamentem odkrytym od ponad 100 lat. Po oczyszczeniu masa Lesedi La Rona wyniosła 1109 ct. Nie mniej olśniewającym diament jest wydobyta w tym samym czasie Konstelacja. Ważący 813 ct kamień został sprzedany za rekordową kwotę ponad 63 milionów dolarów.
Według oficjalnych danych, od rozpoczęcia swojej działalności, Karowe sprzedała 180 diamentów za ponad milion dolarów każdy i 10 za ponad 10 milionów dolarów każdy, co czyni z niej niekwestionowanego lidera w kategorii dużych surowych diamentów najwyższej klasy.
Szacuje się, że kopalnia w formie odkrywkowej będzie działać do 2026 roku. W późniejszych latach możliwe jest wydobycie podziemne.

Kopalnie diamentów – odkrywkowa kopalnia Mir w Rosji.
Człowiek kontra natura
Położona na dalekim wschodzie Rosji, kopalnia odkrywkowa Mir rozpoczęła swą działalność w 1957 roku i do dziś jest jednym z największych kraterów stworzonych rękami człowieka. Jej średnica wynosi około 1200 m, a głębokość ponad 520 m, co stawia Mir na pierwszym miejscu wśród największych kopalni w ówczesnym ZSRR. Nad kopalnią obowiązuje zakaz lotów śmigłowcami ze względu na prądy powietrzne tworzące się w tym gigantycznym wyrobisku.
O wyjątkowo trudnych warunkach pracy w Mirnym świadczą nie tylko ogromne rozmiary kopalni, ale przede wszystkim syberyjski klimat i ostre mrozy przekraczające na tych terenach -50C. Trwająca siedem miesięcy zima skuwa tu ziemię w ciężką do skruszenia skałę, opony samochodowe pękają, a olej w maszynach zamarza. Dzień w dzień kopalnia była więc zakrywana na noc, by ochronić cenny sprzęt przed zniszczeniem. W miesiącach letnich natomiast, ziemia zmieniała się w tony błota, co z kolei groziło osunięciami. W związku z tym niektóre budynki stawiane były nawet 20 km od głównego krateru.
Wraz z upadkiem ZSRR właścicielem kopalni została firma Alrosa – rosyjski gigant będący największym producentem diamentów w kraju. Kopalnia zatrudniała 3600 osób i prowadziła wydobycie odkrywkowe do 2004 roku. W międzyczasie prowadzono prace mające na celu uruchomienie wydobycia podziemnego. Dno wygaszonej kopalni zostało wypełnione 45-metrową warstwą gruzu i zalane wodą w celu ustabilizowania ziemi. Obecnie, działania na rzecz rozwoju podziemnej kopalni są zawieszone do 2024 roku. W tym czasie trwać będą prace mające na celu ustalenie poziomu rentowności ewentualnego dalszego wydobycia oraz bezpieczeństwa prac. Koncern Alrosa nie wyklucza również całkowitego zamknięcia kopalni, jeśli wyniki okażą się niesatysfakcjonujące.
Największym diamentem wydobytym w kopalni Mir jest olśniewający żółty diament nazwany na cześć 26. Kongresu Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Ten ważący 342,57 ct kamień jest nie tylko wizytówką kopalni, ale również największym diamentem jaki kiedykolwiek wydobyto w Rosji. Obecnie można go oglądać na stałej ekspozycji w Kremlowskiej Zbrojowni, obok blisko 900 innych surowych diamentów, którymi szczycą się kremlowskie zbiory. (więcej o diamentach eksponowanych na Kremlu przeczytasz tutaj)

Kopalnie diamentów – legendarna Argyle w zachodniej Australii.
Królestwo różowych diamentów
Ta australijska kopalnia będąca własnością koncernu Rio Tinto jest największym na świecie producentem diamentów w kolorze szampana i koniaku, jednak słynie przede wszystkim z wydobycia najdoskonalszych i najrzadszych diamentów różowych. Ponad 90% światowych dostaw kamieni różowych pochodzi właśnie stąd.
Historia Argyle sięga początku lat 80-tych XX wieku, kiedy podjęto pierwsze próby oceny rentowności wydobycia badanych i odkrywanych tu przez lata złóż. W 1983 roku ostatecznie podjęto decyzję o uruchomieniu działalności wydobywczej. Dwa lata później prace rozpoczęła, wybudowana w półtora roku za 450 milionów dolarów, kopalnia odkrywkowa. Choć początkowo jakość wydobywanych kamieni była stosunkowo niska, to bogactwo i różnorodność złóż Argyle szybko wyniosły ją do rangi jednej z najlepszych i największych kopalni na świcie, która nigdy nie miała sobie równych pod względem skali wydobycia doskonałej jakości diamentów różowych.
W 2013 roku kopalnia zakończyła wydobycie metodą odkrywkową i rozpoczęła prace pod ziemią, czego efektem jest około 40 km tuneli. Wielkości przedsięwzięcia dorównuje również niezwykłe zaawansowanie technologiczne czyniące podziemną kopalnię Argyle jedną z najnowocześniejszych na świecie.
Od chwili rozpoczęcia działalności, kopalnia wydobyła ponad 800 milionów karatów surowych diamentów. Szacuje się, że średnie podziemne wydobycie wyniesie ponad 20 milionów karatów rocznie. W 2018 roku świat mógł podziwiać 63 nowe kamienie kolorowe wydobyte w Argyle, co było kolejnym rekordowym wynikiem w jej historii. Wśród nich, obok diamentów różowych, znalazły się również kamienie czerwone i fioletowe. Jak informują oficjalne źródła, prace wydobywcze będą trwały na terenie kopalni przynajmniej do 2020 roku.
Nieczynna obecnie kopalnia odkrywkowa jest częściowo udostępniana zwiedzającym, którzy mogą na własne oczy zobaczyć potęgę Argyle i podziwiać przyrodę wschodniej części regionu Kimberley. Brunatna ziemia zderzająca się tu z błękitem nieba czynią to miejsce naprawdę niezwykłym. Majestat i piękno natury na powierzchni bez wątpienia dorównują skarbom, które kryją się pod ziemią.